21 NOVEMBER 2023. - Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 15, §§ 1, 5° en 2, 6°, artikel 31, eerste lid en artikel 43, §§ 1, vierde lid, 2, tweede lid, 3 en 4, en 3, van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen
HOOFDSTUK 1. - De samenwerking met een verbonden entiteit
Art. 1-6
HOOFDSTUK 2. - De minimale gegevens en specifieke informatie die het verslag over de samenwerking met de derden moet bevatten
Afdeling 1. - De minimale gegevens die het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering over de samenwerking met derden moet bevatten in functie van de vorm van de samenwerking
Art. 7
Afdeling 2. - Specifieke informatie die moet worden vermeld wanneer de samenwerking met een verbonden entiteit plaatsvindt
Art. 8
Afdeling 3. - Specifieke informatie die moet worden vermeld wanneer de samenwerking de terbeschikkingstelling van goederen aan een derde betreft
Art. 9
HOOFDSTUK 3. - Samenwerkingen met derden die niet onder de bevoegdheid van de algemene vergadering vallen
Art. 10
HOOFDSTUK 4. - Opheffings- en slotbepalingen
Art. 11-15
HOOFDSTUK 1. - De samenwerking met een verbonden entiteit
Artikel 1. § 1. Met "verbonden entiteit" aan een ziekenfonds of een landsbond, in de zin van artikel 43, van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen, wordt elke entiteit bedoeld waarmee een band bestaat van hetzij organisatorische aard, hetzij financiële en organisatorische aard, hetzij patrimoniale aard.
De voorwaarden die toelaten om de aard van de band te bepalen tussen een ziekenfonds of een landsbond en een derde, die hierna gedefinieerd worden in paragraaf 2, moeten vervuld worden gedurende het hele jaar waar de samenwerking betrekking op heeft.
De voorwaarden die toelaten om de aard van de band te bepalen tussen een ziekenfonds of een landsbond en een derde, die hierna gedefinieerd worden in paragraaf 3 en 4, moeten vervuld worden op 31 december van het jaar waar de samenwerking betrekking op heeft.
§ 2. Voor de toepassing van dit besluit bestaat er een band van organisatorische aard tussen enerzijds een ziekenfonds of een landsbond en anderzijds een andere entiteit waarmee er een samenwerking is in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990 wanneer:
1° ) ofwel minstens vijftig procent van de mandaten met stemrecht in het bestuursorgaan van deze andere entiteit wordt ingenomen door personen die ofwel belast zijn met het dagelijks bestuur of met de vertegenwoordiging wat betreft dit dagelijks bestuur, in de zin van artikel 23, § 4, van de voormelde wet van 6 augustus 1990, ofwel een andere leidinggevende functie of directiefunctie bekleden in de zin van artikel 20, § 3, tweede lid, van dezelfde wet van 6 augustus 1990, ofwel een mandaat uitoefenen met stemrecht binnen de raad van bestuur in een of meerdere van de volgende entiteiten:
- een landsbond;
- een of meerdere ziekenfondsen die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere maatschappijen van onderlinge bijstand die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten ;
- een of meerdere andere verbonden entiteiten waarmee het betrokken ziekenfonds of de betrokken landsbond samenwerkt in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990;
2° ) ofwel minstens vijftig procent van de mandaten met stemrecht in de raad van bestuur van het ziekenfonds of de landsbond wordt ingenomen door leden van het bestuursorgaan van deze andere entiteit.
§ 3. Voor de toepassing van dit besluit bestaat er een band van financiële en organisatorische aard tussen enerzijds een ziekenfonds of een landsbond en anderzijds een andere entiteit waarmee er een samenwerking is in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990, wanneer aan de volgende twee voorwaarden is voldaan:
1° ) minstens een persoon met stemrecht binnen het bestuursorgaan van deze andere entiteit oefent een mandaat uit met stemrecht binnen de raad van bestuur van een of meerdere van de volgende entiteiten:
- een landsbond;
- een of meerdere ziekenfondsen die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere maatschappijen van onderlinge bijstand die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere andere verbonden entiteiten waarmee het betrokken ziekenfonds of de betrokken landsbond samenwerkt in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990.
2° ) minstens twintig percent van de bedrijfsopbrengsten van deze andere entiteit zijn afkomstig van een of meerdere van de volgende entiteiten:
- een landsbond;
- een of meerdere andere ziekenfondsen die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere maatschappijen van onderlinge bijstand die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere andere verbonden entiteiten waarmee het betrokken ziekenfonds of de betrokken landsbond samenwerkt in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990.
De bedrijfsopbrengsten bedoeld in het vorige lid komen overeen met de som van de opbrengsten opgenomen in de rubrieken 71, 72, 73 en 74 van de jaarrekening.
§ 4. Voor de toepassing van dit besluit bestaat er een link van patrimoniale aard tussen enerzijds een ziekenfonds of een landsbond en anderzijds een andere entiteit waarmee er een samenwerking is in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990, in de gevallen bedoeld in de twee volgende leden.
Als deze andere entiteit een vereniging of stichting is, bestaat er een patrimoniale band wanneer minstens vijftig procent van de fondsen van deze vereniging of stichting, zoals vermeld onder code 10 van de jaarrekening voor verenigingen en stichtingen, ingebracht werd of wordt door één of meerdere van de volgende entiteiten:
- een landsbond;
- een of meerdere ziekenfondsen die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere maatschappijen van onderlinge bijstand die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere andere verbonden entiteiten waarmee het betrokken ziekenfonds of de betrokken landsbond samenwerkt in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990.
In de andere gevallen dan die bedoeld in het vorige lid bestaat er een patrimoniale band wanneer minstens vijftig procent van het kapitaal van deze andere entiteit waarmee er een samenwerking is, in handen is van één of meerdere van de volgende entiteiten:
- een landsbond;
- een of meerdere ziekenfondsen die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere maatschappijen van onderlinge bijstand die bij eenzelfde landsbond zijn aangesloten;
- een of meerdere andere verbonden entiteiten waarmee het betrokken ziekenfonds of de betrokken landsbond samenwerkt in de zin van artikel 43 van de voormelde wet van 6 augustus 1990.
§ 5. De entiteiten opgericht onder de vorm van een maatschappij van onderlinge bijstand bedoeld door de voormelde wet van 6 augustus 1990, zijn geen verbonden entiteiten in de zin van het huidige besluit.
Art.2. Wat de verbonden entiteiten betreft, heeft het systeem van interne controle en interne audit waarover een landsbond krachtens artikel 31 van de voormelde wet van 6 augustus 1990 moet beschikken betrekking op alle of een deel van de activiteiten van die entiteiten volgens de aard van de banden zoals gedefinieerd in artikel 1.
Wanneer het over een verbonden entiteit gaat bedoeld in paragraaf 2 of paragraaf 4 van artikel 1, gaat het bij het systeem van interne controle en interne audit van de landsbond over alle activiteiten van deze entiteit.
Wanneer het over een verbonden entiteit gaat bedoeld in paragraaf 3 van artikel 1, gaat het bij het systeem van interne controle en interne audit van de landsbond over de activiteiten die een gebruik inhouden van de fondsen ingebracht in deze entiteit.
Art.3. Om een samenwerking te kunnen hebben in de zin van artikel 43 van de wet van 6 augustus 1990 met een ziekenfonds of een landsbond, stelt elke verbonden entiteit met een band van organisatorische aard of van patrimoniale aard, zoals bedoeld in §§ 2 en 4 van artikel 1, een of meerdere commissarissen aan overeenkomstig de bepalingen van Titel 4 van Boek 3 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen.
Art.4. § 1. Wanneer de samenwerking bestaat in een terbeschikkingstelling van goederen of prestaties door een verbonden entiteit, en wanneer de regels inzake overheidsopdrachten niet van toepassing zijn, moet de beslissing van de algemene vergadering van het ziekenfonds of van de landsbond met betrekking tot de goedkeuring van die terbeschikkingstelling voorafgegaan worden door een gemotiveerd voorstel van de raad van bestuur van dat ziekenfonds of van die landsbond.
Het gemotiveerde voorstel van de raad van bestuur van het ziekenfonds of van de landsbond heeft als doel aan te tonen dat de samenwerking met de verbonden entiteit onder aanvaardbare voorwaarden zal worden afgesloten. Om zulks te doen informeert de raad van bestuur de algemene vergadering van het ziekenfonds of de landsbond over de samenwerkingsvoorwaarden en de redenen waarvoor hij gekozen heeft om samen te werken met die partner in het bijzonder.
§ 2. Elke terbeschikkingstelling door een verbonden entiteit van een goed of een prestatie aan een ziekenfonds of een landsbond moet het voorwerp uitmaken van een schriftelijke overeenkomst waarin het doel, de voorwaarden, de financiële modaliteiten en de duur van de betreffende samenwerking duidelijk zijn opgenomen.
Wanneer het gaat om een terbeschikkingstelling van een onroerend goed door een verbonden entiteit, betreffen de financiële modaliteiten niet alleen de huurprijs, maar ook een duidelijke omschrijving van het bedrag van de kosten en hun verdeling. Bovendien moet de betreffende overeenkomst geregistreerd worden.
§ 3. In afwijking op de vorige paragrafen, voor de samenwerkingen die voor de inwerkingtreding van dit besluit zijn afgesloten:
- beoordeelt de raad van bestuur van het ziekenfonds of van de landsbond de wenselijkheid van de verderzetting van de samenwerking en maakt hij zijn gemotiveerde analyse over aan de algemene vergadering ten laatste bij de goedkeuring van de jaarrekening van de aanvullende verzekering van het boekjaar 2023. Een samenwerking waarvan de voorwaarden volgens de evaluatie niet aanvaardbaar zouden zijn, zal zo snel mogelijk gewijzigd moeten worden;
- moet elke samenwerking het voorwerp uitmaken van een schriftelijke overeenkomst voor uiterlijk 30 juni 2024.
Art.5. § 1. Wat de specifieke regels betreft inzake het beheer en de verslaggeving brengt de verbonden entiteit minstens een keer per jaar verslag uit aan het ziekenfonds of aan de landsbond over de uitvoering van de samenwerking en de manier waarop de door het ziekenfonds of de landsbond toegekende financiële middelen werden gebruikt. In haar verslag deelt de entiteit alle informatie mee die het ziekenfonds of de landsbond nodig heeft om haar eigen verslag krachtens de artikelen 7, 8 en 9 op te stellen.
Dit verslag moet door de verbonden entiteit overgemaakt worden binnen dertig kalenderdagen na de datum van de algemene vergadering die de jaarrekening van de verbonden entiteit moet goedkeuren voor het boekjaar waarop de rapportering betrekking heeft en uiterlijk op 31 juli van het jaar waarin de rapportering moet plaatsvinden.
Wanneer de samenwerking met een ziekenfonds plaatsvindt, wordt een kopie van het in het eerste lid bedoelde verslag overgemaakt aan de landsbond waarbij dit ziekenfonds is aangesloten, binnen dezelfde termijn als bepaald in het tweede lid.
Als de verbonden entiteit bedoeld is in §§ 2 of 4 van artikel 1, belast de verbonden entiteit haar commissaris met een aanvullende opdracht om verslag uit te brengen over de conformiteit, de juistheid en de volledigheid van het in het eerste lid bedoelde verslag. Dit speciale verslag van de commissaris wordt door de verbonden entiteit aan het ziekenfonds of de landsbond overgemaakt op hetzelfde moment als het in het eerste lid bedoelde verslag van de verbonden entiteit.
§ 2. De verbonden entiteiten die hun jaarrekening niet bij de Nationale Bank van België moeten neerleggen, delen hun jaarrekening vanaf hun goedkeuring mee aan het ziekenfonds of de landsbond. Als de verbonden entiteit hetzij op eigen initiatief, hetzij op grond van artikel 3, een commissaris heeft aangeduid, deelt ze tevens het verslag van de commissaris over de jaarrekening mee.
Art.6. Wanneer de handelingen vastgelegd in het vierde lid worden overwogen tussen een derde en een verbonden entiteit met een band van organisatorische of patrimoniale aard, zoals bedoeld in §§ 2 en 4 van artikel 1, en verband houden met een onroerend goed, stelt de verbonden entiteit de raad van bestuur van de landsbond tijdig hiervan in kennis, vóór het sluiten van de handeling en bijtijds om de landsbond toe te laten zijn opmerkingen te maken.
Deze kennisgeving van de verbonden entiteit moet alle elementen bevatten die de landsbond moeten toelaten de overwogen vastgoedtransactie te beoordelen en bevat ten minste een beoordelingsverslag van de waarde van het onroerend goed of van het betrokken zakelijk recht, dat door een onafhankelijke gekwalificeerde persoon is opgesteld.
In voorkomend geval maakt de landsbond zijn opmerkingen schriftelijk over aan de raad van bestuur van de verbonden entiteit en aan de raad van bestuur van het betrokken ziekenfonds.
Het betreft de volgende handelingen: de aankoop, de verkoop, de hypotheekopdracht, de erfpacht, de verstrekking van zekerheden en de uitoefening van andere zakelijke rechten.
HOOFDSTUK 2. - De minimale gegevens en specifieke informatie die het verslag over de samenwerking met de derden moet bevatten
Afdeling 1. - De minimale gegevens die het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering over de samenwerking met derden moet bevatten in functie van de vorm van de samenwerking
Art.7. Het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering over de samenwerking met derden bevat een inventaris van de samenwerkingen met derden, alsmede informatie over elk van deze samenwerkende derden.
De inventaris van de samenwerkingen met derden bevat ten minstens de volgende informatie :
- een lijst van alle derden waarmee het ziekenfonds of de landsbond samenwerkt;
- de benaming en het ondernemingsnummer van elk van deze derden;
- of elk van deze derden al dan niet een "verbonden entiteit" is;
- voor elk van deze derden, de identiteit van de commissaris(sen) die eventueel werd(en) aangeduid en, in voorkomend geval, van de rechtspersoon die hij/zij vertegenwoordigt.
Het verslag bevat tevens voor elk van de samenwerkende derden een gedetailleerde rubriek, die ten minstens de volgende informatie bevat:
- de benaming van de derde;
- de begindatum, de duur en, indien van toepassing, de einddatum van de samenwerking;
- het doel van de samenwerking;
- of de betrokken derde al dan niet een socio-sanitaire structuur is in de zin van artikel 1, 5°, van het koninklijk besluit van 12 mei 2011 tot uitvoering van artikel 67, zesde lid, van de wet van 26 april 2010 houdende diverse bepalingen inzake de organisatie van de aanvullende ziekteverzekering (I);
- of de betrokken samenwerking al dan niet de financiering van één of meerdere collectieve acties betreft in de zin van artikel 1, 5°, van het voornoemde koninklijk besluit van 12 mei 2011. Zo ja, de gedetailleerde betrokken acties;
- het totale bedrag van de geboekte financiële overdrachten die tijdens het boekjaar van de derde zijn ontvangen, met voor elke soort overdracht een vermelding van het doel ervan;
- het totale bedrag van de geboekte financiële overdrachten aan de derde tijdens het boekjaar (met vermelding of het gaat om een vast bedrag, een bedrag per lid of een terugbetaling van verleende prestaties), alsmede het bedrag voor het voorgaande boekjaar;
- gedetailleerde informatie over de aanwending van de bovengenoemde middelen door de derde tijdens het boekjaar;
- het bedrag van de openstaande vorderingen op de derde aan het einde van het boekjaar, uitgesplitst in vorderingen met een looptijd van meer dan een jaar en het gedeelte dat binnen het jaar vervalt;
- het bedrag van de openstaande schulden ten aanzien van de derde aan het einde van het boekjaar, uitgesplitst tussen de schulden met een looptijd van meer dan een jaar en het gedeelte dat binnen het jaar vervalt;
- de aard en het bedrag van het saldo op de lopende rekening ten aanzien van de derde;
- gedetailleerde informatie over de aan de derde verstrekte leningen die aan het einde van het boekjaar niet volledig door de derde zijn terugbetaald en ten minste de volgende informatie: oorspronkelijk bedrag, looptijd, rentevoet, restbedrag, eventuele waardevermindering;
- of tijdens het boekjaar en het vorige boekjaar schulden zijn kwijtgescholden ten gunste van de derde. Zo ja, dan worden de bijzonderheden daarvan vermeld, met voor elk geval het bedrag en de reden van de kwijtschelding;
- het detail van de rechten en verplichtingen van het ziekenfonds of de landsbond buiten de balans jegens de derde.
Indien er verschillende vormen van samenwerking met eenzelfde derde zijn, wordt de in het vorige lid bedoelde gedetailleerde rubriek voor elke vorm van samenwerking ingevuld.
Afdeling 2. - Specifieke informatie die moet worden vermeld wanneer de samenwerking met een verbonden entiteit plaatsvindt
Art.8. Wanneer een ziekenfonds of een landsbond samenwerkt met een verbonden entiteit, bevat het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering over de samenwerking met derden een specifieke rubriek die ten minstens de volgende informatie voor elk van deze entiteiten bevat:
- de aard van de band(en) tussen deze derde en het ziekenfonds of de landsbond in de zin van artikel 1;
- de identiteit van de bestuurders van het ziekenfonds of de landsbond die ook een functie binnen de verbonden entiteit uitoefenen;
- de identiteit van de personen belast met de globale verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur of met het dagelijks bestuur van de landsbond/het ziekenfonds of met de vertegenwoordiging wat dit dagelijks bestuur van de landsbond/het ziekenfonds betreft of die een leidinggevende functie of directiefunctie uitoefenen en die ook een functie binnen de verbonden entiteit uitoefenen;
- voor de personen bedoeld door de twee vorige streepjes, een precisering van de functie van bestuurder of de leidinggevende functie die ze binnen de verbonden entiteit uitoefenen;
- als de verbonden entiteit één of meerdere commissarissen heeft aangeduid, de aard van de attestering van de commissaris(sen) over de jaarrekening voor het boekjaar waarop de rapportering betrekking heeft;
- het soort goed dat door de derde ter beschikking van het ziekenfonds of de landsbond is gesteld. In dit verband moet ook worden vermeld of het goed gratis of tegen betaling van huur ter beschikking is gesteld en, zo ja, het totale bedrag van de betaalde huur voor het betrokken boekjaar;
- het soort prestatie ten voordele van het ziekenfonds of de landsbond. In dit verband moet ook vermeld worden of de terbeschikkingstelling gratis of tegen betaling is en, desgevallend, het totale bedrag van de prestaties voor het betrokken boekjaar;
- of de derde op zijn beurt de van het ziekenfonds of de landsbond ontvangen middelen geheel of gedeeltelijk aan andere derden overdraagt. Indien dit het geval is, worden de benamingen en ondernemingsnummers van deze derden vermeld, alsmede het bedrag per derde en de bestemming die elk van deze derden eraan geeft;
- het detail van de overeenkomstig artikel 6 gemelde handelingen betreffende een onroerend goed van een verbonden entiteit, alsmede, in voorkomend geval, de opmerkingen gemaakt door de landsbond;
- alle andere elementen betreffende de derde die van belang kunnen zijn voor het ziekenfonds of de landsbond of zijn leden.
Afdeling 3. - Specifieke informatie die moet worden vermeld wanneer de samenwerking de terbeschikkingstelling van goederen aan een derde betreft
Art.9. Wanneer een ziekenfonds of landsbond goederen ter beschikking stelt aan een entiteit waarmee ze samenwerkt, bevat het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering over de samenwerking met derden voor elk goed de volgende informatie:
- de aard van het goed en, als het gaat om een gebouw, de ligging ervan;
- of het gaat om een goed dat gratis of tegen betaling ter beschikking wordt gesteld;
- in het geval van een onroerend goed dat door de derde wordt gehuurd, het bedrag van de huur voor de maand december en het totale bedrag van de betaalde huur voor het betrokken boekjaar.
HOOFDSTUK 3. - Samenwerkingen met derden die niet onder de bevoegdheid van de algemene vergadering vallen
Art.10. De algemene vergadering van een ziekenfonds of een landsbond is niet bevoegd voor de samenwerkingen met derden wanneer aan de volgende voorwaarden cumulatief is voldaan:
- de samenwerking heeft geen transactie als doel die een zakelijk recht op een gebouw inhoudt;
- de samenwerking heeft als doel goederen of diensten ter beschikking te stellen terwijl de regels over de overheidsopdrachten toegepast zijn.
HOOFDSTUK 4. - Opheffings- en slotbepalingen
Art.11. Het koninklijk besluit van 2 augustus 2002 tot uitvoering van artikel 43, § 4, tweede lid, van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen, wordt opgeheven.
Het koninklijk besluit van 5 november 2002 tot uitvoering van artikel 43, § 2, tweede lid, van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen, wordt opgeheven.
Art.12. De verbonden entiteiten die krachtens artikel 3 een commissaris moeten aanduiden en die niet een of meerdere commissarissen hebben, belast met de controle van de jaarrekening van het jaar waarin dit besluit in werking treedt, benoemen de commissaris uiterlijk voor de controle van de jaarrekening van het jaar volgend op de inwerkingtreding van dit besluit.
Art.13. § 1. In afwijking van de bepalingen van artikel 5, § 1, tweede lid, wordt het verslag dat de verbonden entiteit moet opstellen met betrekking tot de samenwerkingen voor het jaar 2022, overgemaakt aan de betrokken mutualistische entiteit binnen de dertig kalenderdagen die volgen op de datum van de eerste algemene vergadering die de jaarrekening van de verbonden entiteit moet goedkeuren die zal plaatsvinden na de inwerkingtreding van dit besluit en tegen ten laatste 31 juli 2024.
In afwijking van de bepalingen van artikel 5, § 1, derde en vierde lid, is de termijn die voorzien wordt in het vorige lid, ook van toepassing, wat de samenwerkingen voor het jaar 2022 betreft, op de termijn voor de overmaking van een kopie van het verslag van de verbonden entiteit aan de landsbond, evenals op de termijn die voorzien wordt voor de overmaking van het bijzonder verslag van de commissaris.
§ 2. Het verslag van de raad van bestuur van het ziekenfonds of van de landsbond met betrekking tot de samenwerking met derden voor het jaar 2022 wordt overgemaakt aan de algemene vergadering tegen ten laatste 31 december 2024.
Art.14. De artikelen 5, 7, 8 en 9 van het huidige besluit treden in werking vanaf het boekjaar 2022.
Art. 15. De Minister bevoegd voor Sociale Zaken is belast met de uitvoering van dit besluit.